For Better Performance Please Use Chrome or Firefox Web Browser

نازنین خردمند

Grade: 
Graduated

رودخانه­ها از مهم‌ترین زیست بوم­های آبی به لحاظ تنوع زیستی هستند. شناخت و بررسی کمی وکیفی آن­ها از ارکان مهم و اساسی مدیریت و حفاظت پایدار آن­ها است. همچنین رشد جمعیت جهان در دهه­های اخیر و افزایش تقاضا برای مواد غذایی و نیز ارتقای سطح بهداشت عمومی سبب افزایش مصرف آب و فشار بر منابع آب شیرین موجود شده است. از سوی دیگر، آلاینده­های آبی به لحاظ افزایش فعالیت­های انسانی، شرایط سلامت زیستی رودخانه­ها را تحت تأثیر قرار داده است. از آنجائیکه ایران در کمربند خشک زمین، رودخانه­ها به ‌عنوان یکی از منابع اساسی تأمین آب برای مصارف شرب، کشاورزی و صنعت از اهمیت دوچندانی برخوردار هستند. هدف از مطالعه حاضر بررسی شرایط کیفی آب رودخانه بهشت­آباد به‌ عنوان یکی از سرچشمه­های مهم کارون بزرگ واقع در استان چهار­محال بختیاری می­باشد. در این مطالعه فراسنجه­های فیزیکوشیمیایی آب (دما، pH، EC، TDS، سختی کل، درصد اشباعیت اکسیژن، BOD، نیترات و فسفات) و خصوصیات زیستی (کلیفرم مدفوعی، جوامع بی­مهرگان بزرگ کفزی) در چهار فصل در دوره زمانی یک ساله (تابستان ۱۳۹۸- تابستان ۱۳۹۷) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که فراسنجه­های فیزیکوشیمیایی در رودخانه بهشت­آباد تحت تأثیر عوامل طبیعی و عوامل آلاینده انسانی به طور دایم در نوسان است. از مهمترین عوامل طبیعی تأثیرگذار بر نوسان فراسنجه­های فیزیکوشیمیایی می­توان به نوسانات دمای هوا به دلیل تغییرات اقلیمی و همین­طور تغییرات دبی و سرعت جریان آب رودخانه ناشی از تغییرات فصلی در ریزش­های جوی در حوضه آبریز رودخانه بهشت آباد، اشاره کرد. از سوی دیگر، فراسنجه­های نیترات، فسفات، درصد اشباعیت اکسیژن، BOD و کلیفرم مدفوعی اغلب تحت تاثیر فعالیت­های انسانی نظیر کشاورزی و استخرهای پرورش ماهی و همچنین گردشگری قرار داشت. نتایج این مطالعه نشان داد که ورود آلاینده­ها به رودخانه سبب از بین رفتن گونه­های حساس و تغییر در ترکیب جوامع بی­مهرگان بزرگ کفزی می­شود. به­طوری که دو خانواده حساس به آلودگی Leuctridae و Nemouridae متعلق به راسته Plecoptera فقط در ایستگاه ده­چشمه مشاهده شد. بر طبق نتایج این مطالعه، شاخص­های تنوع شانون- وینر و سیمپسون و شاخص غنای مارگالف فاقد همبستگی معنی­داری با اغلب فراسنجه­های فیزیکوشیمیایی بوده و توانایی تمایز ایستگاه­های آلوده از سایر ایستگاه­ها و همین­طور فصول مختلف را از هم نداشت. علاوه بر این براساس شاخص NSFWQI کیفیت آب رودخانه بهشت آباد در فصل زمستان در طبقه کیفی خوب و در سایر فصول در طبقه کیفی متوسط قرار داشت. عدم تطابق در ارزیابی کیفیت آب براساس شاخص­های زیستی BMWP، ASPT و هلسینهوف در برخی فصول و ایستگاه­ها ناشی از تفاوت در حساسیت شاخص­های ذکر شده به انواع مختلف آلاینده­ها و همچنین تفاوت در میزان اهمیت هر آلاینده در محاسبه شاخص نهایی بود. به نظر می­رسد با توجه به همبستگی بالای شاخص BMWP و ASPT با فراسنجه­های درصد اشباعیت اکسیژن و BOD، این شاخص­ها توانایی بالاتری در تعیین اثر آلاینده­ها در رودخانه بهشت­آباد دارند. بنابراین، توصیه می­شود در طبقه­بندی شرایط کیفی آب رودخانه بهشت­آباد از این شاخص­ها استفاده شود.

تحت نظارت وف ایرانی

نازنین خردمند | Dr.Eisa Ebrahimi

Error

The website encountered an unexpected error. Please try again later.

تحت نظارت وف ایرانی