حامد دانش فزون

استفاده از انواع داروهای بیهوشی با تأثیر بر میزان هوشیاری ماهیان می­تواند باعث کاهش اثرات استرس گردد. در پژوهش حاضر، اثر غلظت‌های مختلف پروپوفول واسانس گل میخک در شرایط حمل‌ونقل بر روی پارامترهای خونی (هماتوکریت، هموگلوبین، گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید، تعداد لنفوسیت‌ها و نوتروفیل­ها)، فعالیت لیزوزیم، سطوح کورتیزول، گلوکز، لاکتات و میزان اسیدیته سرم خون به‌عنوان شاخص­های استرس در قزل­آلای رنگین‌کمان مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور 6 تیمار (هر یک با 3 تکرار) شامل سطوح: صفر (شاهد)،2، 4 و 6 میلی‌گرم بر لیترپروپوفول­ و 1 و 2 میلی‌گرم بر لیتر اسانس گل میخک در نظر گرفته شد. تعداد 230 قطعه ماهی قزل­آلای رنگین­کمان (با میانگین وزن 7.6±130 گرم) در غالب طرح کاملأ تصادفی بین واحدهای آزمایشی توزیع شد.­کیسه‌های مخصوص حمل و نقل حاوی ماهی تا رسیدن به آزمایشگاه به مدت 3 ساعت حمل گردید. پس از رسیدن به آزمایشگاه در زمان‌های صفر، 4 و 8 ساعت از ماهیان خونگیری به عمل آمد. درنهایت مقایسه نتایج به نشان دهنده تأثیر بهینه تیمار 2 میلی‌گرم بر لیتر پروپوفول در پارامترهای خونی، بیوشیمیایی، ایمنی شامل هموگلوبین، هماتوکریت، تعداد گلبول قرمز، لاکتات، فعالیت لیزوزیم سرم خون و همچنین کاهش میزان کورتیزول و گلوکز را نسبت به سایر تیمارها نشان داد. در مجموع بر اساس یافته‌های این تحقیق استفاده از داروی بیهوشی پروپوفول با غلظت 2 میلی‌گرم بر لیتر به منظور کاهش اثر استرس­های ناشی از حمل و نقل در ماهی قزل­آلای رنگین کمان توصیه می­ گردد.